Çinko Nedir? Çinkonun Faydaları Nelerdir?

Çinko Nedir?

Çinko, vücudumuzdaki pek çok fonksiyonun doğru şekilde çalışmasında görev alan bir mineraldir. Vücudumuzun hemen her yerinde bulunan çinko, vücut tarafından üretilmez ya da depolanmaz. Bu nedenle çinko açısından zengin yiyeceklerden ya da doktorunuzun gerekli gördüğü durumlarda takviyelerden alınması gerekir.¹

Çinko Faydaları Nelerdir?

Çinkonun faydaları ile insan vücudundaki pek çok işlevi desteklediği bilinir. Gelin, “Çinko yararları nelerdir?” sorusunun yanıtlarını detaylı bir şekilde inceleyelim.

Bağışıklık Sistemini Destekler

Çinko görevi itibari ile bağışıklık sistemini desteklemeye yardımcı olur. Böylece enfeksiyon risklerinin azalmasında da etkili olabilir. Çinko aynı zamanda bağışıklık hücrelerini uyarabilir ve oksidatif stresi azaltabilir.¹

Yaraların Daha Hızlı İyileşmesinde Rol Oynayabilir

Çinko, kolajen sentezinde, bağışıklık fonksiyonunda ve inflamatuar tepkilerde önemli bir rol oynar. Dolayısıyla da yaraların iyileşmesinde de belli bir etkisi ve görevi bulunur. Çinko eksikliği olan kişilerde yaraların daha yavaş bir şekilde iyileştiği de gözlemlenmiştir.¹

Osteoporozun (Kemik Erimesi) Önlenmesine Yardımcı Olabilir

Çinko kemik oluşumu ve sağlığında da rol oynayan bir mineraldir. Bu özelliği ile çinkonun faydaları arasında kemik erimesi bir diğer adıyla osteoporozu önlemeye yardımcı olabileceği de sayılabilir. Ancak çinkonun bu rahatsızlığa iyi geleceği, iyileşmesinde görev alacağı söylenemez.²

İnflamasyonu Azaltabilir

Çinko, vücuttaki bazı inflamatuar proteinlerin düzeylerini azaltmaya destek olabilir. Bunun yanı sıra çeşitli kronik hastalıklara katkıda bulunan ve kronik inflamasyona yol açan oksidatif stresin azalmasında da rolü vardır.¹

Sivilce ve Akne Görünümünün Azalmasına Katkı Sağlayabilir

Sivilce ve akne, pek çok kişinin yaşadığı bir cilt sorunudur. Çinko cilde faydaları ile bu sorunun önüne geçilmesini sağlayabilir. Çinkonun anti-inflamatuar özelliklere sahip olması ve ciltteki yağ üretimini dengeleyebilmesi sayesinde sivilce ve akne görünümünün azalmasına katkı sağlayabilir.³

Göz Sağlığını Destekleyebilir

Çinkonun faydaları arasında göz sağlığını desteklemesi de sayılabilir. Yüksek oranda çinko içeren retina, çinko kaybına uğradığında görme yeteneğinin azalabilir ya da yaşa bağlı olarak gelişen makula dejenerasyonu ortaya çıkabilir. Çinko içeren besinler tüketerek ya da çinko takviyesi kullanarak göz sağlığınızın korunmasına da destek olabilirsiniz.^3,4

Cinsel Sağlık Üzerinde Olumlu Etkiler Sunabilir

Çinkonun antioksidan ve hormon dengeleyici özellikleri, cinsel sağlık üzerinde olumlu etkiler sunduğu konusunu da gündeme getirir. Bunun yanı sıra düşük çinko seviyesinin erkeklerin cinsel sağlığını olumsuz etkileyebileceğine dair araştırmalar da bulunur. (2)  Çinko takviyesinin kısır erkeklerin sperm kalitesini önemli ölçüde artırabileceği de dile getirilir. Ancak çinkonun faydaları arasında erkek kısırlığına iyi geldiği ifadesinin yer alması için daha fazla bilimsel araştırmaya ihtiyaç vardır.⁵

Soğuk Algınlığının Daha Hızlı İyileşmesini Destekleyebilir

Bağışıklık sistemi, vücudumuzun mikroplarla savaşmasını sağlar. Çinko da bağışıklık sistemi hücrelerinin yapımına katkıda bulunduğundan soğuk algınlığı gibi rahatsızlıklar ile mücadeleye destek olabilir. Bu rahatsızlığın daha hızlı iyileşmesine katkı sağlayabilir. Çinko takviyesi faydaları dolayısıyla hekiminiz tarafından tavsiye edilebilir, soğuk algınlığı için bu takviyelerden almanız uygun görülebilir.⁴

Büyüme ve Gelişmeyi Destekleyebilir

Bazı araştırmalar, çinko takviyelerinin çocukların büyüme ve gelişme hızında olumlu etkilere yol açtığını gösterir. Çinko eksikliğinin gelişimi olumsuz etkilediği de bilinmektedir. Hamilelik, bebeklik, çocukluk ve ergenlik döneminde de vücudun düzgün bir şekilde büyümesi ve gelişmesi için de çinkoya ihtiyacı vardır.^5,6

Ancak çinkonun büyüme ile ilişkisini kanıtlamak için daha fazla doneye ihtiyaç olduğundan çocuğunuzun gelişimini desteklemek için hekiminize danışmadan çinko takviyesi satın almayın. Çinko eksikliği belirtileri hakkında bilgi sahibi olmak için ilgili içeriğimize mutlaka göz atın.⁵

Tat ve Koku Alımını Destekler

Çinko, tat ve koku alabilmek için ihtiyaç duyulan enzimler için oldukça önemlidir. Çinko eksikliği tat ve koku alımını olumsuz olarak etkileyebilir.⁷

Kan Şekerinin ve Kolesterolün Düşürülmesine Yardımcı Olabilir

Çinkonun faydaları arasında kan şekeri ve kolesterol düşürmeye yardımcı olduğu da sayılabilir. Araştırmalar çinko takviyelerinin; açlık glikozu, yemek sonrası kan şekeri, trigliserit, toplam kolesterol ve LDL kolesterol seviyelerinin azalmasıyla ilişkili olduğunu göstermiştir.⁸

Kronik Rahatsızlıkların Önlenmesinde Rol Oynayabilir

Oksidatif stresle mücadeleye yardımcı olan antioksidanlardan biri de çinkodur. Çinkonun aynı zamanda inflamasyon semptomlarını da azalttığı görülmüştür. Dolayısıyla hem inflamasyon hem de oksidatif stres ile neden olan kronik rahatsızlıkların önlenmesinde rol oynayabilir. Ancak bu konu için daha detaylı araştırmaların yapılması gerekmektedir.⁸

Çinko Nasıl Kullanılır?

“Çinko neye iyi gelir?” konusunda bilgi sahibi olduk. Peki, çinko nasıl kullanılır? Çinko, vücudun her yerinde bulunsa da vücut yeteri kadar çinko depolamaz. Bu nedenle günlük olarak alınması gerekir.⁹

Yaş ve cinsiyetlere göre günlük alınması gereken çinko miktarı ortalama olarak aşağıdaki gibidir:

• Yetişkin ve genç erkekler için 15 miligram,
• Yetişkin ve genç kadınlar için 12 miligram,
• Hamile kadınlar için 15 miligram,
• Emziren kadınlar için 16 ila 19 miligram,
• 4 ila 10 yaş arası çocuklar için 10 miligram,
• 3 yaşına kadar bebekler için günde 5 ila 10 miligram.¹⁰

Çinko yukarıdaki miktarlardan çok daha yüksek dozda alındığında bazı yan etkilere neden olabilir. Fazla çinko alımı; mide ağrısı, kusma ve daha farklı birçok soruna yol açabilir. Bu nedenle takviye almadan önce doktorunuza danışmanız oldukça önemlidir.⁹

Çinkonun faydaları için bu minerali hem gıdalar hem de takviyeler aracılığıyla alabilirsiniz.

Çinko kırmızı et ve kümes hayvanlarında bol miktarda bulunur. İstiridye başta olmak üzere pek çok deniz ürünü, fındık, tam tahıllar, süt ve süt ürünleri de çinko açısından zengindir. Çinko ağırlıklı olarak hayvansal gıdalarda bulunduğu için vejetaryen ve vegan beslenme tercihleri olan kişilerde çinko alımının takviyeler ile desteklenmesi gerekebilir. Çinko nelerde bulunur, hangi gıdalarda ne kadar çinko yer alır öğrenmek için ilgili içeriğimize göz atabilir, detaylı bilgi edinebilirsiniz.¹¹

Çinko Ne Zaman Alınmalıdır?

Çinko eksikliğiniz varsa ve gıdalardan yeterince çinko alamıyorsanız doktorunuz size çinko takviyesi almanızı önerebilir. Çinko takviyeleri, tok ya da aç karnına alınabilir. Eğer tok karnına alınacaksa yemekten 2 saat sonra, aç karnına alınacaksa da yemeklerden en az 1 saat önce alınması daha yararlı olacaktır. Mide rahatsızlığınız varsa doktorunuzun da onayıyla çinko takviyesini yemek esnasında da alabilirsiniz.¹⁰

Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.